6 Şubat 2016 Cumartesi

What 200 Calories Look Like In Different Foods





I've always wanted to do something similar, comparing constant energy values of different foods...

25 Ocak 2016 Pazartesi

Vücudumuzun Enerji Sitemi

Efsane 25:Egzersizler aerobik ve anaerobik diye belirgin şekilde birbirinden ayrılır!

Biyoenerji, egzersiz biliminde kullanılan ve besinlerdeki kimyasal enerjinin vücudumuzda kullanılabilir enerjiye dönüştürülmesini konu alan bir terimdir.
Vücudumuzda herhangi bir iş yapılabilmesi için kaslarımızın kasılmasına, kasların kasılabilmesi içinde yediğimiz gıdalardan dönüştürülecek bu enerjiye ihtiyaç vardır.
Bu enerji dönüşümü sırasında vücudumuz, bir ara ürün olan Adenozin Trifosfat (ATP)moleküllerine ihtiyaç duyar.
Vücutta yeterli ATP olmadan kas aktivitesi ya da kas büyümesi mümkün değildir.
İnsan vücudunda sınırlı sayıda ATP biriktirilebildiğinden dolayı herhangi bir sportif aktivitede sürekli ATP yenilenmesi için 3 ayrı sistem görev alır:
a. Fosfajen (Kreatin Fosfat) sistem:
Çok kısa süren (0-6sn) ve çok fazla ATP gerektiren aktivite hallerinde (örn. gülle atma vb.) geçerli olan sistemdir.
b. Glikoliz sistem:
Ortasüredeki (6 sn-2 dk) ve ortalama düzeyde ATP gerektiren aktivite hallerinde (örn. 100m-800m arası koşular) geçerli olan sistemdir.
c. Oksidatif sistem:
Uzun sürelerdeki (2dk ve üzeri) ve düşük düzeyde ATP gerektiren aktivite hallerinde (1500m yüzme, maraton vb.) geçerli olan sistemdir.
Kısa bir fizyoloji dersinden sonra konumuza geri dönelim. Yukarıdaki üç sistemi egzersiz tipleri ile bağdaştıtıken aerobik ve anaerobik terimleri kullanılır. Anaerobik egzersiz genellikle oksijen varlığını gerektirmez ve fosfajen sistem ile glikoliz sistemin bir kısmını oluşturur. Aerobik egzersiz ise oksijen varlığında gerçekleşenaktivite halidir ve çoğunlukla oksidatif sistemi kapsamaktadır. Bazı uzmanlar ve fitness danışmanları, spor salonlarında yapılan aktiviteleri aerobik ve anaerobik olarakbelirgin tanımlama ile ayırmaktadır. Koşu bandı ya da egzersiz bisikleti gibi uzun süre yapılan aktiviteleregenellikle aerobik aktivite adı verirken, ağırlıkçalışmaları ya da sıçrama tarzı çalışmalara anaerobik çalışma demektedirler. Her ne kadar bu terimler doğru gibi görünse de, net ve belirgin şekilde egzersizleri aerobik ya da anaerobik olarak ayırmak hatalıdır. Çünkü herhangi bir egzersiz anında yukarıda sözünü ettiğim üç sistem de aktif haldedir. Sadece şiddete ve süreye göre kullanılma oranları farklıdır. Bunu aşağıdaki tabloda daha açıklayıcı biçimde göstereceğim.





Tablodan da anlaşılabileceği gibi, bütün sportif aktiviteler az ya da çok bir şekilde bütün enerji sistemlerini kullanmaktadır. Kısa süreli patlayıcı aktiviteler yapıyor dahi olsanız, antrenman süresi uzadıkça yer yer aerobik sistemi de devreye sokuyor olacaksınızı. Benzer şekilde, mesafe koşusu yapıyor dahi olsanız, aktivitenin hemen başında, arasında yapacağınız yön değiştirme, engel geçme ya da hız değiştirme hallerinde ve koşuyu bitirirken yapacağınız ataklarda anaerobik sistem kullanıyor olacaksınız. Bu nedenle aerobik/anaerobik egzersiz yerine, fitness profosyonellerinin aerobik/anaerobik sistem ya da hal tabirini kullanmaları daha doğru olacaktır.

REFERANSLAR
1. Essentials of Strength Training and Conditioning, Thomas R.Baechle, Roger W. Earle, 3rd Edition, 2008
2. The Physiological Basis of Exercise & Sport: 6th Edition, Foss ML, Keteyian S., 1998

Not: Bu yazı Serkan Yimsel - ''Fitness Hakında Doğru Bilinen Yanlışlar'' kitabından ''vücudumuzun günlük aktivitelerde enerjisini nereden karşıladığı?'' hakkında bilgi sahibi olmak için alıntılanmıştır.